Warmtepompen en zonnepanelen, maar nóg niet groen genoeg

Regeldruk is een van de grootste ergernissen onder ondernemers, bleek vorig jaar uit een enquête van Forum. Want een regel is snel bedacht, en een rapportageplicht zo opgelegd, maar het zijn ondernemers en werknemers die de regels moeten opvolgen. Maak kennis met de mensen achter de afdeling paarse krokodil. Laatste deel uit een serie van 3: Ria Joosten, eigenaar van Ria Joosten Evenementen & Catering.

Meer ruimte voor ondernemers, dus. Dat is ook de hoofdboodschap van Ria Joosten, eigenaar van Ria Joosten Evenementen & Catering. Met ruim honderd medewerkers en meerdere locaties organiseert haar bedrijf grootschalige zakelijke evenementen. Een evenement organiseren is al een complexe aangelegenheid, maar voor eventorganisatoren in Nederland komt daar nog een ander obstakel bij: een overweldigende regeldruk. ‘Van voedselveiligheid en watercontroles tot brandveiligheidschecks en duurzaamheidseisen: alles moet worden geregistreerd, geverifieerd en gerapporteerd.’

Dichtgeregeld
‘We hebben in Nederland alles dichtgeregeld en laten niks meer aan het individu over’, zegt Ria. Zodra er ergens iets misgaat, wordt er een complete instantie in touw gezet om te voorkomen dat het nóg eens misgaat. ‘Op een tuinbouw­evenement, een jaar of 15 geleden, werd eens legionella in het water van de sproei-installatie ontdekt. Daar zijn toen mensen besmet geraakt, en dus is er een nieuwe wet aangenomen om zo’n besmetting te voorkomen.’ Daarbij moeten waterleidingen voortaan voldoen aan voorschriften en keuringen. ‘Ze komen meerdere keren per jaar bij onze locaties checken op mogelijke legionella.’

Desgevraagd erkent Ria dat de meeste regels op zichzelf niet heel gek zijn. ‘Maar het zijn er veel te veel. En ze nemen de eigen verantwoordelijkheid bij ondernemers weg.’ Volgens haar zit het probleem ook niet alleen in de regels zelf, maar in de bureaucratische machine die eromheen is gebouwd. ‘Overal hangt een instantie aan die moet controleren, goedkeuren, een handtekening zetten. Voor iedere keuring komt er een extern bureau aan te pas, en dat kost tijd en geld.’ Zo moet haar bedrijf jaarlijks meer dan 2.400 euro betalen voor externe voedselveiligheidscontroles en nog eens duizenden euro’s voor andere verplichte audits. ‘En dan heb ik het nog niet eens over de verloren manuren. Ik heb iemand aangenomen die bijna al zijn tijd kwijt is aan het organiseren, controleren en opslaan van al deze verplichtingen.’

Het gevolg? Een systeem waarin bedrijven eerder bezig zijn met rapportages dan met hun kernactiviteiten. ‘We doen echt alles om duurzaam te ondernemen en zijn Green Key Goud gecertificeerd als groot verbruiker’, vertelt Ria. ‘We hebben zeshonderd zonnepanelen en warmtepompen, maar omdat we een grote hoeveelheid stroom gebruiken, moeten we elk jaar opnieuw aantonen hoe we nóg meer gaan besparen. Terwijl we dat allang intrinsiek doen!’

‘Een enkel incident leidt tot een stapel aan nieuwe regels voor iedereen’

Controlezucht
Volgens Ria is de oorzaak van deze regeldruk een typisch Nederlands fenomeen. ‘Als ergens iets misgaat, wordt er direct een nieuwe wet gemaakt om te voorkomen dat het nog eens gebeurt. Maar in plaats van de ondernemer verantwoordelijk te houden, wordt het hele speelveld overspoeld met controles en verplichtingen. Een enkel incident leidt tot een stapel aan nieuwe regels voor iedereen.’

Deze controlezucht is niet beperkt tot de evenementenbranche, merkt ze op. ‘Kijk naar de toeslagenaffaire of de gasproblematiek in Groningen. We slaan door in het reguleren, controleren en rapporteren, in plaats van pragmatisch problemen op te lossen. Dit kost ondernemers veel geld en tijd, zonder dat het per se veiliger of beter wordt.’

Wat moet er dan gebeuren? ‘We moeten terug naar vertrouwen en eigen verantwoordelijkheid. 90 procent van de ondernemers weet prima hoe ze hun zaak op orde moeten houden. Natuurlijk moeten er regels zijn, maar geef ondernemers de ruimte om zelf verantwoordelijkheid te nemen. En accepteer dat er misschien eens in de twintig jaar iets misgaat. Dat is onderdeel van ondernemen en van het leven.’