Liever voltijd moeder zijn dan carrière maken? Dat zou president Erdoğan graag zo zien. Maar de Turkse vrouw - ook uit zijn eigen gelederen - werkt en onderneemt. En met succes: 12 procent van de bestuursvoorzitters is vrouw. 'Vrouwen zijn hard nodig voor de Turkse economie.'
Natuurlijk kan een vrouw een goede vrouw, moeder, baas, ondernemer en burger zijn, zegt Mutlu Alkan (43). Ze weet niet beter. Haar ouders runden samen het bedrijf in machineonderdelen, dat Alkan later zelf overnam. Nu is ze een gevierd zakenvrouw. Die behalve in machineonderdelen, ook in vastgoed handelt, een pr-bedrijf heeft en haar eigen juwelencollectie ontwikkelde. Maar binnen Erdoğan’s AK Partij – de partij waarin ze zelf tot voor kort actief was – ligt dat allemaal heel gevoelig. Vrouwen die hun carrière boven moederschap verkiezen? Dat kan niet. Een vrouw is in eerste instantie moeder en moet zorgen dat het geboortecijfer omhoog gaat. Je moet wel durven dus om daar tegen in te gaan.
Turkse vrouwen hard nodig
Vrouwen zijn hard nodig om de Turkse economie draaiende te houden, stelt Alkan. Weliswaar ligt het aantal vrouwelijke bestuursvoorzitters heel hoog met 12 procent (een percentage waar Nederland alleen maar jaloers op kan zijn), maar het aantal werkende vrouwen ligt al jaren op ongeveer 30 procent. Daar moet wat aan gebeuren. Alkan kocht een fabriek in Izmir, waar nu vierhonderd mensen – voornamelijk vrouwen – werken. ‘Ja, ik doe aan positieve discriminatie’, zegt ze strijdvaardig, ‘ik heb daar geen moeite mee. Als sollicitanten dezelfde papieren op zak hebben, kies ik voor de vrouw. Altijd.’
'Ja, ik doe aan positieve dicriminatie. Nou en'
Rolmodellen gezocht voor Turkse vrouwen
‘Ondernemerschap zit in het hart van Turken’, zegt Alkan. ‘Vooral op het platteland van Turkije zijn veel vrouwen die niet durven ondernemen. Als ze dan een vrouw met hoofddoek zien, zoals ik, spreekt dat tot de verbeelding. We hebben meer rolmodellen nodig. En meer vrouwen moeten actief worden binnen de politiek en in het bedrijfsleven.’ Maar lastig is het wel: vrouwen lopen tegen meer problemen aan bij het opzetten van een eigen onderneming. Zo komen ze moeilijker aan een lening bij Turkse banken. Dus financiert ze ook startende vrouwelijke ondernemers. En om emancipatie te stimuleren, richtte ze de vrouwelijke ondernemersraad (TOBB) op. Deze ondernemersraad werkt sinds kort samen met Facebook. Met het project SheMeansBusiness wil Facebook het ondernemerschap onder Turkse vrouwen stimuleren.
Empowerment Turkse vrouwen komt toch ook van overheid
En toch werkt de Turkse overheid ook wel aan de participatie van vrouwen op de werkvloer, zegt Hatice Karahan, senior economisch adviseur van president Erdogan. ‘Sinds 2017 kun je als Turkse vrouw ouderschapsverlof opnemen na je zwangerschap. Ook zijn kinderdagverblijven goedkoper geworden door belastingvrijstelling. Daarnaast is het project Better and More Jobs for Women gestart, dat meer vrouwen aan een baan moet helpen.’ De lat wordt niet heel hoog gelegd: in 2021 moet het percentage werkende Turkse vrouwen met 2,5 procent zijn gestegen. Maar voor een overheid die vrouwen vooral als moeders ziet, is dit misschien toch opmerkelijk.
