De voddenboer was zijn tijd vooruit

10-04-2020

Tegenwoordig breng je oude kleding naar de kringloopwinkel, een textielbak of je verkoopt het online. Vroeger kwam hiervoor een kleine zelfstandige langs de deuren. In de serie Het zit erop: de voddenboer.

 

Met zijn hondenkar levert Jan Kaljouw uit het Zeeuwse Souburg (zie foto, 1932) zijn hoog opgestapelde lading vodden af bij een pakhuis in Middelburg. Het moet een karig bestaan geweest zijn en niet alleen voor deze voddenkoopman. Geld voor een paard was er meestal niet, daarom waren er meer voddenhandelaren die honden voor hun kar spanden. Dat scheelde ook nog eens de kosten voor een stal. Nu zou het niet meer mogen, maar toen…

Het zit eropVroeger bepaalden ze het straatbeeld, vertrouwde ondernemers als de voddenboer, de schillenboer met zijn paard en wagen of de scharensliep. Zon, regen, wind, barre kou: altijd onderweg om brood op de plank te krijgen. Vaak zijn ze verdwenen zonder dat je het goed en wel door had. Ingehaald door de vooruitgang. De werkzaamheden worden nu machinaal gedaan, of het gebeurt zelfs helemaal niet meer. Of zou het toch...? Forum maakt een serie over de (bijna) verdwenen ambachten. Deel 14: de voddenboer. 

Tekst loopt door na de foto

Foto: HH/Archief Spaarnestad

Zuinige huisvrouwen

De voddenman, ook wel lorrenboer genoemd ging langs de deuren om voor een paar stuivers oud textiel op te kopen. De lorren werden in een jutezak met een weeghaak gewogen en de prijs werd berekend per kilo. Sommige zuinige huisvrouwen probeerden nog een extra cent voor de kleding te krijgen, maar die ruimte was er vaak niet. Thuis sorteerde de voddenman de opbrengst van die dag die meestal bestond uit kleding en beddengoed. Maar soms haalde hij ook andere goederen op, zoals oud ijzer en metaal.

 

Papier en poetsdoeken 

Niet alle vodden gingen meteen naar de groothandel. De nog bruikbare kledingstukken werden ook wel op straat uitgestald zodat ze weer konden worden gekocht door gezinnen die het niet zo breed hadden. Met een beetje geluk zat er ook voor de kinderen nog leuk spul bij om mee te spelen. De niet verkoopbare lorren werden doorverkocht voor de fabricage van papier of poetsdoeken.

In de jaren zeventig verdween de voddenhandelaar uit het straatbeeld en sindsdien wordt kleding op andere manieren gerecycled.