Maak promoveren bij bedrijven mogelijk

19-02-2015
  • Wetenschap en maatschappij profiteren ook mee
  • Laat bedrijfsleven promotie-onderzoek meefinancieren

Wetenschappelijk onderzoek doen waarvan de wetenschap, de maatschappij én het bedrijfsleven van leren en profiteren. In landen zoals Frankrijk, Engeland en Denemarken kan het, via zogeheten industrial doctorates. Dat zijn promotie-trajecten waarbij aio's in dienst zijn en onderzoek doen bij bedrijven en daarnaast intensieve begeleiding krijgen van de universiteit waar ze promoveren. Tweede Kamerlid Pieter Duisenberg (VVD) liet vorige week al weten dat een prima idee te vinden.

Vooral voor bèta-technische onderzoek is zo'n PhD-traject, dat het bedrijfsleven meefinanciert, een aantrekkelijk vooruitzicht. Promoties in die hoek nemen namelijk al jaren achtereen af. Dat is niet verwonderlijk. Voor een universiteit zijn alfa- en gammapromovendi financieel een stuk aantrekkelijker. Ze krijgen voor hen immers dezelfde promotiebonus, terwijl hun onderzoek een stuk goedkoper is dan bèta-technisch onderzoek. Natuurlijk hangt het aantal promoties van meer af dan slechts die bonus, maar de cijfers laten zien dat er alle reden is tot zorg. Nederland scoort namelijk ver onder het internationaal gemiddelde, zeker ten opzichte van tien jaar geleden.

En dat is zonde, want dergelijke promoties leiden tot innovaties in de hele maatschappij en zeker in het bedrijfsleven. Bedrijven zelf spannen zich al jaren in voor de wetenschap. Bijvoorbeeld via de topsectoren. Nederland staat dan ook op de derde plaats van Europa als het gaat om bedrijfsinvesteringen in de wetenschap. Zo heeft Philips laatst aangekondigd zeventig promotieplaatsen te financieren bij de TU Eindhoven. Ook ASML geeft regelmatig beurzen weg voor talentvolle studenten. Waarom dan niet doorzetten en de band tussen wetenschap en bedrijfsleven nog meer verstevigen?

Ook voor promovendi biedt onderzoek doen bij een bedrijf perspectief. Volgens onderzoek gaat slechts 30 procent van de gepromoveerden werken in een onderzoeksfunctie op de universiteit of daarbuiten. Met een industrial doctorate kunnen aio's alvast intensief kennismaken met een bedrijf en gebruik maken van de faciliteiten en het netwerk van dat bedrijf. Dat brengt een glansrijke carrière in het bedrijfsleven voor promovendi een stapje dichterbij.

Natuurlijk blijft de wetenschappelijke onafhankelijkheid van dergelijk onderzoek ten alle tijden gewaarborgd. De Nederlandse universiteiten en wetenschap kennen een sterk systeem van interne controle. Want de promovendus is dan wel in dienst bij een bedrijf, de universiteit zorgt nog steeds voor de begeleiding.

Dit artikel komt uit de print Forum