‘Werk cruciaal om gezondheidsverschillen te verkleinen’

Werk is een belangrijke factor om de grote gezondheidsverschillen tussen mensen te verkleinen. Als mensen gaan werken, vergroot dat hun gezondheid en levensverwachting. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat de arbeidsdeelname – nu 73 procent – fors omhoog gaat. Ook gezien de krappe arbeidsmarkt is dat meer dan gewenst. Dat schrijven VNO-NCW en MKB-Nederland in een brief aan de Tweede Kamer, die op 16 mei een debat met staatssecretaris Van Ooijen heeft over leefstijlpreventie.

Bais preventieaanpak

De Tweede Kamer heeft onlangs een motie aangenomen die – conform het eerdere SER-advies - vraagt om de preventieaanpak meer te baseren op de maatschappelijke oorzaak van gezondheidsverschillen. Volgens VNO-NCW en MKB-Nederland ligt de sleutel hier vooral in een inclusievere arbeidsmarkt. Het is al vaker aangetoond dat werk voor mensen veel meer is dan een manier om in hun inkomen te voorzien. Recent onderzoek in Rotterdam laat zien dat mensen die vanuit de bijstand gaan werken, mentaal en fysiek gezonder worden, veel gelukkiger zijn, twee jaar langer leven en minder (GGZ-)zorg gebruiken. Deze cascade van effecten ontstaat doordat werk ook zingeving, structuur en een sociaal netwerk oplevert.

Zelfredzaamheid

Van de beroepsbevolking van 13 miljoen mensen zijn er 3 miljoen die niet werken; 340.000 zitten in de bijstand, 850.000 hebben een arbeidsongeschiktheidsuitkering. ‘Als we inzetten op betere gezondheid en ondersteuning bij gezondheidsproblemen, kunnen sowieso meer mensen werken’, aldus de ondernemingsorganisaties. Omgekeerd kunnen we de inrichting van de arbeidsmarkt - inclusief sociale zekerheid en zorg - veranderen zodat minder mensen langs de kant staan. Op termijn vergroot dat de zelfredzaamheid en levensverwachting van die groep kwetsbare mensen en nemen de gezondheidsverschillen af.’
Volgens de ondernemingsorganisaties is gezondheid niet alleen het allerbelangrijkste voor mensen, maar ook van groot belang voor onze arbeidsmarkt en economie. Zo leidt 1 procent meer gezondheid tot een 4 tot 8 procent hoger bbp per inwoner. Gezondere mensen maken ook minder of later gebruik van zorg, wat zeer gewenst is in de sector die nu al overbelast raakt.

Voorstellen met urgentie uitvoeren

VNO-NCW en MKB-Nederland hebben in februari, in een brede maatschappelijke coalitie met onder andere gezondheidsfondsen, onderwijs, gemeenten, zorg en sport vier voorstellen gedaan voor een gezonder Nederland. Zij roepen de Kamer op die onverkort en met urgentie uit te voeren. De voorstellen gaan over de gezonde generatie (stimuleren van een gezonde leefstijl vanaf jonge leeftijd, bijvoorbeeld met meer bewegen en gezond eten), werken aan een inclusieve en gezondere arbeidsmarkt (met o.a. investeringen in vitaliteit en duurzame inzetbaarheid), versterkt doorgaan met reeds ingezet beleid (zoals Integraal Zorgakkoord, Preventieakkoord) en het centraal stellen van gezondheid in alle beleidsterreinen (want ongezond gedrag vindt zijn oorsprong in de wijze waarop de samenleving is ingericht en functioneert).