Geen werk, nauwelijks inwoners en de armste regio van Italië. Dat is Molise. Maar niet lang meer als het aan het regiobestuur ligt. Dat biedt ondernemers geld om het Zuid-Italiaanse platteland van de ondergang te redden. ‘Iedere nieuwe ondernemer geeft hoop.’
Leegloop, vergrijzing en er worden nauwelijks nog kinderen geboren. Het dunbevolkte Molise lijkt ten dode opgeschreven. De regio staat bekend om het ruige heuvellandschap en pittoreske plaatsjes, maar is ook een van de armste regio's van Italië. Maar liefst 106 dorpen met minder dan tweeduizend inwoners telt Molise. De meeste fabrieken zijn dicht en de infrastructuur is slecht en verouderd. Op zoek naar werk trekken jongeren massaal naar Noord-Italië, of ze emigreren naar andere Europese landen.
‘vroeger waren hier fabrieken, maar die zijn allemaal gesloten’
Hoe geef je bewoners nou een reden om te blijven? En dus kwam het bestuur van de Zuid-Italiaanse regio met een plan: gratis geld voor ondernemers die zich in de regio vestigen. Nieuwkomers krijgen 700 euro per maand als ze zich in een dorpje met minder dan tweeduizend inwoners registreren en een (rendabele) activiteit starten. Ze moeten minimaal vijf jaar in de regio blijven en wie voortijdig vertrekt, moet een deel van de verstrekte subsidie terugbetalen. Voor het project heeft het regiobestuur 10 miljoen euro vrijgemaakt.
900 projectvoorstellen
'We hebben wel negenhonderd projectvoorstellen gekregen', vertelt regionaal raadslid Antonio Tedeschi (36), de initiatiefnemer van het project in zijn werkkamer in Campobasso, de hoofdstad van Molise. 'En die komen niet alleen van Italianen. Ook Fransen, Nederlanders en Japanners willen zich hier vestigen. Voorwaarde is dat ze inwoner zijn van de Europese Unie, over een dubbele nationaliteit beschikken of dat ze een langdurige verblijfsvergunning hebben.'
Het plan stuit op scepsis bij veel dorpelingen. 'Ik denk dat het weggegooid geld is,' zegt kruidenier Adriano Malerba (54) in Carpinone. Het dorp op drie kwartier rijden van Campobasso telt iets meer dan duizend inwoners, een robuust middeleeuws kasteel, twee bars en vier winkels. Net als de meeste Italiaanse dorpen heeft Carpinone last van leegloop en zijn de inwoners 60-plus.
‘iedere nieuwe inwoner, iedere nieuwe ondernemer geeft hoop’
'Het grote probleem is dat hier geen werk is. Vroeger waren hier veel fabrieken, maar die zijn allemaal gesloten. De ene na de andere winkel verdwijnt omdat er geen klanten meer zijn. Het is nu al moeilijk genoeg om de zaak draaiende te houden. Ik zit niet te wachten op een gesubsidieerde concurrent.'
Raadslid Tedeschi wuift de bezwaren weg. De nieuwe ondernemers mogen geen concurrentie opleveren voor reeds bestaande activiteiten, legt hij uit. Dus geen slagerij als een dorp er al een heeft. Hij benadrukt dat de regio juist mensen wil lokken die voor meer werkgelegenheid kunnen zorgen. Dat kunnen horecaondernemers zijn die hotels en restaurants willen openen, maar ook mensen die plannen hebben voor een Spa resort of een it-bedrijf . 'We kunnen uiteraard de leegloop van de dorpen niet helemaal stoppen. Maar we kunnen wel proberen om die te remmen. Iedere nieuwe inwoner, iedere nieuwe ondernemer geeft hoop. En dat kan uiteindelijk tot mooie resultaten leiden.'
