Binnenkort wordt duidelijk hoe bedrijven scoren met het naleven van de Raamovereenkomst Verpakkingen. Doen ze het goed, dan kan het statiegeld op PET-flessen worden afgeschaft, vindt ook de VVD. Maar GroenLinks wil juist uitbreiding van het statiegeldsysteem.
| Liesbeth van Tongeren, GroenLinks Elders wordt statiegeld juist ingevoerd |
Ik zou het heel erg verdrietig vinden als het statiegeld wordt afgeschaft als blijkt dat aan alle voorwaarden van de Raamovereenkomst Verpakkingen wordt voldaan. Want ik ben niet alleen tegen afschaffing van het statiegeld; ik ben zelfs voor uitbreiding ervan naar kleine plastic flesjes en blikjes.
Er kan voor elk kabinet een moment van bezinning komen. Elders in Europa wordt statiegeld juist ingevoerd omdat landen het een fantastisch systeem vinden om zwerfafval te voorkomen. Het gaat niet alleen om zwerfafval in het bos en op straat, maar ook om plastic dat via rivieren in zee belandt. Statiegeld past ook goed bij de circulaire economie: we zetten in eerste instantie in op hoogwaardige verwerking, dan op laagwaardige en als het niet anders kan op verbranding.
De Raamovereenkomst zie ik als een overwinning van de drankenlobby. De staatssecretaris hoeft het bedrijfsleven niet nóg een keer de kans te geven de afspraken na te leven. Stelt dat dat lukt, hoe zit het dan met de handhaving? Wie grijpt er in als het bedrijfsleven zich niet aan de afspraken houdt?
De kosten van afval moeten eerlijker verdeeld worden tussen producenten, winkeliers en consumenten. Je ziet nu dat bijvoorbeeld tubes tandpasta nog steeds in doosjes worden verkocht. Wat wij willen is een verpakkingsarm aanbod. Dat is ook een nieuwe trend bij supermarkten. In Australië kun je met een lege, omgewassen pindakaaspot naar de winkel om die daar weer te vullen. Die kant moeten we op.
| Remco Dijkstra, VVD Te veel emotie in de discussie |
Tegenstanders van afschaffing van statiegeld kunnen altijd wel wat vinden, maar ik vind dat je met een ruimere blik moet kijken naar het totaalplaatje van verduurzaming. Plastic flessen vormen maar 6 procent van het volume aan kunststofafval.
In 2012 is met het bedrijfsleven de Raamovereenkomst Verpakkingen afgesloten. Daarin staat dat het statiegeld op PET-flessen kan worden afgeschaft als aan zeven voorwaarden wordt voldaan. Die gaan onder meer over hergebruik van plastic, het gebruik van pvc als verpakkingsmateriaal, het afschaffen van plastic tasjes in winkels, en de plaatsing van inzamelbakken. Vorig jaar was aan vijf voorwaarden voldaan. Ik wacht nu de uitslag van dit jaar af.
Er moet in elk geval niet met een roze bril worden gekeken. De discussie over statiegeld wordt emotioneel gevoerd. Ooit werden glazen melkflessen door de melkboer ingezameld, omgespoeld en opnieuw gevuld. Tegenwoordig verdwijnen PET-flessen in de shredder. Er gaan nu geluiden op om ook op drankblikjes statiegeld te heffen. Maar van die blikjes komt al 93 procent retour. Die worden met magneten uit het afval gevist of na verbranding gescheiden verwerkt. Tegenstanders van de afschaffing van statiegeld zijn doof voor die innovatie en blijven maar hameren op de macht van de drankenlobby.
Natuurlijk moet de hoeveelheid zwerfafval worden teruggedrongen, daarover zijn ook afspraken gemaakt. Maar zwerfafval is van alle tijden en vormt vooral een gedragsprobleem. Daar moet je consumenten op aanspreken. Moet er dan ook statiegeld komen op sigarettenpeuken, patatbakjes en kauwgom?
