De Verenigde Staten zijn de geboortegrond van disruptors als Airbnb en Uber. Met hun wildwest-mentaliteit drijven ze heel wat ondernemers, de wetgever en branche-organisaties tot wanhoop. Toch begint het stof hier en daar op te trekken: 'Sommige regels zijn er niet voor niets.'
Bed & breakfast-uitbater Tami Schluter uit de Amerikaanse staat Minnesota heeft zo haar eigen manieren om oneerlijke concurrentie van Airbnb tegen te gaan. Als ze op de site ziet dat iemand in haar plaatsje een logeeradres aanbiedt, trekt ze direct aan de bel bij het gemeentebestuur. 'Het is één ding dat huiseigenaren zonder probleem een kamer kunnen verhuren terwijl professionals als ik een vergunning moeten hebben. Maar dat betekent niet dat we ze niet kunnen dwingen om net als wij belasting te betalen.'
Tegelijkertijd gebruikt Schluter het verhuurdersplatform zelf ook om de vijf kamers van haar eigen bed & breakfast in de etalage te zetten. 'Het is goedkoper dan een advertentie, en Airbnb heeft een fantastische website. Waarom zou ik daar niet van profiteren?'
'Het enige wat ik wil, is een gelijk speelveld'
De dubbele houding van Schluter is tekenend voor de manier waarop veel Amerikaanse ondernemers worstelen met de opkomst van de deeleconomie. Aan de ene kant maakt het succes van disruptors als Airbnb en taxi-app Uber duidelijk dat een groot deel van het bedrijfsleven onder een enorme regeldruk zucht. 'Bijna een op de drie Amerikanen heeft een vergunning nodig om te kunnen werken', zegt Berin Szóka, president van TechFreedom, een denktank in Washington DC. 'Dat geldt niet alleen voor dokters en advocaten, maar ook voor reisgidsen, bloemisten en zelfs voor haarvlechters.'
Aan de andere kant zijn lang niet alle regels onzinnig. Schluter: 'Mijn vergunning vereist bijvoorbeeld dat al mijn kamers tussen het bed en de muur een ruimte van 40 centimeter openlaten omwille van de brandveiligheid. Daarnaast heb ik een aansprakelijkheidsverzekering moeten afsluiten voor het geval er bijvoorbeeld iemand van de trap valt. Zijn Airbnb-verhuurders zich überhaupt bewust van het belang van dit soort voorschriften? Geloof me, ik ben een groot voorstander van een kleine overheid. Maar dat moet niet ten koste gaan van onze sociale verantwoordelijkheid.'
Werkgelegenheid
Schluter, die tevens directeur is van de belangenorganisatie Minnesota Bed & Breakfast Association, is de eerste om toe te geven dat haar methode van sociale controle maar een beperkt effect heeft op de wildwest-taferelen in de deeleconomie. 'Ik heb het geluk dat ik in een stad van hooguit 25 duizend mensen woon en alle bestuurders bij naam ken, dus een brief naar een nieuw logeeradres is zo verzonden. Maar in een metropool als Minneapolis is zoveel wildgroei dat toezicht houden praktisch onmogelijk is.'
Ook op landelijk niveau bijten overheidsinstanties, consumentengroeperingen en branche-organisaties hun tanden stuk op de kwestie. 'Als er een ei van Columbus is dan hebben wij hebben het in elk geval nog niet gevonden', zegt Rob Fulton, directeur van de overkoepelende Association of Independent Hospitality Professionals, waarvan ook Schluter lid is. 'Het is duidelijk dat platforms als Airbnb en Uber wel degelijk iets hebben opengebroken, en dat juichen we alleen maar toe. De reissector in zijn geheel is er de afgelopen jaren enorm door gegroeid, met al dat ondernemerschap en de nieuwe werkgelegenheid vandien. De vraag is alleen: hoe houd je dat in balans?' In de zoektocht naar een alomvattende oplossing bedient Fulton zich van een Amerikaanse vorm van polderen: luisteren naar klanten en ondernemers, en heel veel overleggen met alle betrokkenen, zoals lokale overheden en de disruptors zelf. 'Onze prioriteit is om iedere ondernemer gelijke kansen te geven, en tegelijkertijd de veiligheid voor consumenten te garanderen.'
