Mariëtte Hamer heeft drie jaar om een cultuurverandering teweeg te brengen op het gebied van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Ook bij bedrijven. ‘Ik wil dat ceo’s trots zijn dat ze zorgen voor een veilige werkcultuur.
Waarom heeft u hier ‘ja’ tegen gezegd?
‘Eerlijk gezegd keek ik helemaal niet op van de onthullingen van BOOS over misstanden bij The Voice. Ik was ook bij de SER al heel lang bezig met emancipatie, diversiteit en het vrouwenquotum. Dus dan weet je wat er speelt. Voor mij was het daarom logisch hier ‘ja’ op te zeggen. Ook omdat ik een innerlijke drive heb om ervoor te zorgen dat we beter met elkaar omgaan.’
‘Het was overigens overweldigend wat er na mijn benoeming gebeurde. De telefoon stond vanaf dag één niet stil en de mails bleven komen: van mensen die willen helpen, mensen die hun ervaringen willen delen en mensen die om hulp vroegen. We begonnen echt met het gevoel: ‘Oh, hier is veel te doen’.’
Maakt het uit dat een vrouw de regeringscommissaris ongewenst gedrag is?
‘Oei, dat is een gewetensvraag. Ik denk dat het voor sommige slachtoffers gemakkelijker is. Ze durven mij te benaderen. Aan de bestuurstafels maakt het niks uit, want die weet ik wel te vinden. Er werd nadrukkelijk gezocht naar ‘iemand met een stevige staat van dienst die ook bewezen heeft om te kunnen doorpakken.’ Dat ben ik.’
‘Natuurlijk is er zeker ook een rol voor mannen. Wij zijn heel nadrukkelijk op zoek naar ambassadeurs die samen met ons een stem en gezicht gaan geven aan die cultuurverandering. En als je bijvoorbeeld een bedrijfssector hebt waar van oudsher weinig tot geen vrouwen werken, dan willen we júist dat mannen daar het verhaal vertellen.’
‘Ik denk dat iedereen zich echt te pletter is geschrokken’
Bij uw aantreden was er veel aandacht voor ongewenst gedrag. Hoe zorgt u dat die aandacht niet verslapt?
‘Het valt mij juist op dat de aandacht blijft. De voorbeelden blijven maar in het nieuws komen. Vorige week hadden we een politicus, een Leidse hoogleraar, een politiebondvoorzitter. Ik zie dat niet als incidenten, maar als teken dat er structureel aandacht is vanuit de journalistiek, maar ook vanuit de politiek. Het leeft ontzettend in de samenleving. Wij proberen bloot te leggen dat het een structureel probleem is. Eén op de twee vrouwen en één op de vijf mannen krijgt in haar of zijn leven te maken met fysiek seksueel grensoverschrijdend gedrag, dan moet het bijna wel overal gebeuren.’
Dat zijn schokkende getallen. Hoe reageert het bedrijfsleven daarop?
‘Heel veel bedrijven bespreken dit met ons. Ik denk dat iedereen zich echt te pletter is geschrokken. Het bewustzijn is toegenomen, maar als je vraagt naar wat er aan actie is ondernomen, dan staan we nog aan het begin. Ik ben in april begonnen, en sociale partners hebben nadrukkelijk aangegeven om te helpen. Ik zie dat bedrijven er echt over nadenken. Aan de ene kant omdat ze oprecht niet willen dat ongewenst gedrag voorkomt bij hen op de werkvloer. Aan de andere kant zie ik ook de angst dat je als werkgever negatief in het nieuws kunt komen als je zelf een melding niet goed afhandelt.’
‘Het is me tegengevallen hoe weinig vertrouwenspersonen er nog zijn. Veel bedrijven zijn nu aan het kijken of ze zo iemand binnen de gelederen hebben. Als ze er al zijn, dan moeten ze ook kijken of de mensen op die functie gekwalificeerd zijn, dat ze goed opgeleid zijn en dat het een onafhankelijke positie binnen het bedrijf is. Ik zie dat nog veel bedrijven met die aanpak worstelen.’