Iedereen kent ASML, het bedrijf dat de nieuwe economie belichaamt, die draait op technologie in plaats van op grondstoffen. Maar méér Nederlandse bedrijven werken aan die economie van de toekomst. Wie zijn het en wat hebben ze nodig om nóg sneller te kunnen groeien?
Deze bedrijven, vaak start- en scale-ups in de high-tech en bio-tech sector, ontwikkelen producten die voor velen nog futuristisch klinken. Zo’n bedrijf is Nearfield Instruments. De machines van de Rotterdamse scale-up zijn net zo’n onmisbare schakel binnen de internationale chipindustrie als de systemen van ASML. Nearfield Instruments maakt namelijk machines om chips tijdens het productieproces te controleren op fouten, zogenoemde metrologiesystemen. ‘Het proces om chips te maken is extreem ingewikkeld’, zegt oprichter en ceo Hamed Sadeghian. ‘Het duurt maanden om één chip te maken, er zijn duizenden stappen voor nodig. Er kan veel misgaan tijdens het productieproces. Een klein foutje kan ervoor zorgen dat een hele series chips onbruikbaar is. Meten en controleren tijdens het proces zijn daarom essentieel om het productieniveau op peil te houden.’
Wolkenkrabber
En daar komen de Rotterdammers om de hoek kijken. ‘Je moet een chip zien als een wolkenkrabber: die bestaat uit honderden lagen. Om erachter te komen of er een fout zit in de twintigste verdieping moet je in de toren kunnen kijken. Hetzelfde geldt voor chips: om een fout te detecteren heb je een 3D-afmeting nodig, om in de chip te kunnen kijken. Wij kunnen dat.’
In een steeds digitalere wereld zijn chips de grondstof van de toekomst. Nederland mag zich dan ook gelukkig prijzen met bedrijven die deze technologie maken. Niet alleen omdat deze high-techsector duizenden banen creëert en honderden miljoenen euro’s aan investeringen binnenhaalt, ook vanuit geopolitiek perspectief is de chipproductie superbelangrijk. Sadeghian: ‘Concurrentievoordeel is cruciaal. Omdat chips onmisbaar zijn voor elke technologische ontwikkeling, wil je ervoor niet afhankelijk zijn van anderen. Het is te riskant om voor onze defensie en veiligheid afhankelijk te zijn van staten die ons misschien niet vriendelijk gezind zijn.’
‘De procedures kunnen echt beter en sneller’
De chipindustrie is dus een sector die het beschermen waard is volgens Sadeghian. Dat besef is alleen nog niet helemaal ingedaald in Nederland, merkt hij op. ‘Iedereen snapt dat chips onmisbaar zijn voor de toekomst. In Azië en in de VS worden maatregelen genomen om de chipindustrie te beschermen en de groei ervan te stimuleren. Die groei is belangrijk als je koploper wilt blijven. Dat besef leidt in Nederland alleen nog niet tot actie.’ Wat is nodig, om als Nederland on top of the game te blijven? Drie dingen, volgens Sadeghian. Die allemaal met elkaar te maken hebben. ‘Snelheid is het allerbelangrijkst. De chipsector is de meest high-tech sector ter wereld. Ontwikkelingen gaan er ontzettend snel. Wij maken nu de meest geavanceerde machines, maar als we stil blijven staan worden we binnen de kortste keren ingehaald. Dan verlies je je concurrentievoordeel. Wat wij dus nodig hebben is een overheid die snelle beslissingen neemt en snelle procedures om investeringen aan te trekken en nieuwe producten goed te keuren. Die procedures zijn helemaal dichtgetimmerd in Nederland, en veel te bureaucratisch. Daardoor duren ze gewoon te lang.’